is. [ ər. ]
1. Fayda, mənfəət.

□ Xeyir dəymək (gəlmək) – faydası olmaq, xeyri olmaq.

Xeyir eləmək – bax xeyir görmək.

Xeyir gətirməmək – heç bir xeyri olmamaq, ziyan vermək, zərəri olmaq. [Rəhim xan Sitarəyə:] Dilin çox itidir.

Xeyir görmək – mənfəət götürmək, xeyri olmaq, faydalanmaq.

Xeyir vermək – mənfəət vermək, fayda vermək. [Qurban:] Molla, mənə bir məktub yaz.

Xeyri qalmamaq – daha heç bir faydası olmamaq, artıq işə yaramamaq, işlənməz, yararsız hala gəlmək.
Xeyri yox – artıq işə yaramır, faydasızdır.

Öz xeyrini güdmək – ancaq öz mənafeyi üçün çalışmaq.

// Qazanc, fayda.

2. Yaxşılıq, yaxşı iş.
□ Xeyir iş görmək – yaxşılıq eləmək.
◊ Xeyir xəbər – xoş xəbər, ürəkaçan xəbər, yaxşı xəbər, sevindirici xəbər. [Hacı Kamyab:] Çox mübarək və böyük səadətdir. Bu saat gedim bu xeyir xəbəri qızın anasına da yetirim.

Xeyir iş – 1) evlənmə, nikah, toy, nişan, düyün. [Əfifə:] Zəhmət haqqı olmasa da, mən bu vəzifəni bitirə bilərəm.

2) faydalı, sevindirici. Bir kəndin ki koxası Mürşüd ola, heç olar ki, orada xeyir iş ola? ( Ata. sözü ).

Xeyir ola? Xeyir olsun? Xeyir xəbər ola? – heyrət, maraq, təəccüb məqamında işlənən sual ifadəsi.

Xeyrini görəsən! – yeni alınan, əldə edilən şey haqqında xoş arzu bildirir (bəzən istehza yolu ilə deyilir).
Xeyrini görmək – istifadə etmək, faydalanmaq.
Axşamın (sabahın) xeyir! – səhər (axşam) görüşüb salamlaşdıqda işlənən ifadə.

Allah xeyrə calasın! Allah xeyir versin! – xoş arzu, uğur arzusu bildirən ifadə.

Başıma xeyir! – təəccüb, heyrət ifadəsi.