is.
1. İnsan və heyvanın yeriməsinə xidmət edən bədən üzvü. Balaca ayaq. Qarın üstündə heyvan ayağının izi var. Ayaq barmaqları.

// Qıç mənasında.

2. dan. Yarım arşına yaxın məsafə ölçüsü. Üç ayaq aralığı var. Stolların arası beş ayaqdır.
3. Sürət, addım mənasında.

4. Bir sıra şeylərin ayağa oxşayan, yerə dirənən hissəsi, dayağı, qıçı, dirəyi. Masanın ayağı. Taxtın ayaqları. Çarpayının bir ayağı sınmışdır.
// Dik duran şeylərin yerə dirənən alt hissəsi. Nərdivanın ayağı. Sütunun ayağı.

5. Çay, bulaq və s. axar suların aşağı hissəsi. Çay ayağı. Arxın ayağı gölə tökülür.
6. Son, axır. Onun sözünün nə başı var, nə ayağı.

// Bir yerin qurtaracağı, son nöqtəsi.

7. dan. Dəfə, kərə. Bir ayaq. Maşın hər ayaqda üç ton yük aparır. Avtobus səhərdən beş ayaq gəlib-getmişdir.

□ Bu ayaq – indi, bu dəfə.

8. məc. dan. Dəyərsiz, alçaq, qiymətsiz, keyfiyyətsiz, keyfiyyətcə yaramaz. Ayaq mal.
9. Tüfəng, tapança kimi silahların çaxmağı, tətiyi. Tüfəngi ayağa çəkmək. Tapançanın ayağı boşdur. Qoşalülənin ayağı işləmir.
□ Ayaqda qoymaq – tüfəng, ya tapançanın çaxmağını geri çəkərək atmaq üçün hazır saxlamaq.
10. Adətən çıxışlıq halında: ayaqdan, ayağından dan. – hesabdan, …hesabından.

11. Adətən yerlik halında: ayağında dan. – vaxtında, məqamında, çağında, zamanı olduğu halda, baş verdikdə. Dava ayağında yardıma gəlmək.
◊ Ayağa atılmaq – birdən qalxmaq.

Ayağa bağlanmaq – əngəl olmaq, əl-qol açmağa mane olmaq.
Ayağa çıxmaq – qurtarmaq, bitirmək, tamam etmək.
Ayağa dolaşmaq – mane olmaq, əngəl olmaq.
Ayağa döşənmək – çox yalvarmaq.
Ayağa durmaq – bax ayağına qalxmaq (durmaq).
Ayağa düşmək – 1) bax ayağa döşənmək.

2) ucuzlaşmaq. Malın qiyməti lap ayağa düşdü;
3) hörmətdən düşmək.
Ayağa qaldırmaq məc. – 1) hərəkətə gətirmək, həyəcana gətirmək.

2) sağaltmaq. İstisu vannaları bir həftədən sonra xəstəni ayağa qaldırdı;
3) bəsləyibböyütmək, tərbiyələndirmək, yetişdirmək, araya çıxartmaq, müstəqil hala gətirmək.
Ayağa qalxmaq – 1) hərəkətə gəlmək, qiyam etmək, üsyan etmək. Asiya və Afrika xalqları ayağa qalxaraq öz istiqlaliyyətləri uğrunda mübarizə aparırdılar.

2) xəstəlikdən sağalmaq, durmaq, yaxşı olmaq;
3) işləri qaydaya düşmək, düzəlmək, artıq müstəqil olmaq. İndi uşaqlar böyüyüb, hamısı ayağa qalxıbdır.
Ayağa salmaq – qiymətdən salmaq, hörmətdən salmaq, etibardan salmaq, gözdən salmaq.

Ayağa vermək – tərəfini vermək, alçaltmaq, hörmətdən salmaq.
Ayağı açılmaq – 1) bir yerə gedib-gəlməyə başlamaq;
2) ishala düşmək, qarnı işləmək.
Ayağı ağır – bax ağırayaq.
Ayağı bağlı olmaq – qəbiz olmaq, qarnı işləməmək.
Ayağı dolaşmaq – büdrəmək, gəzərkən çaşmaq.
Ayağı düşmək – 1) guya birinin gəlməsi xoşbəxtliyə, müvəffəqiyyətə, işin baş tutmasına səbəb olmaq; ayağı xeyirli olmaq, xoşqədəm olmaq. Xala, məni təbrik et.

2) təsadüfən, yaxud keçərkən bir yerə gəlmək.

Ayağı işləmək – bax ayağı açılmaq 2-ci mənada.
Ayağı kəsilmək – 1) bir yerə gəlib-getməmək, əlaqəsini kəsmək. Dövlət getdi, hörmət qalxdı aradan; Qapımızdan dost ayağı kəsildi. Aşıq Ələsgər;
2) ardı kəsilmək, daha gəlməmək.
Ayağı sürüşmək məc. – səhv etmək, düz yoldan çıxmaq, yanılmaq.
Ayağı uğurlu – bax ayağı yüngül.
Ayağı yanmaq məc. – vurulmaq, bənd olmaq.

Ayağı yer almaq – yeri möhkəmlənmək, dili uzun olmaq, özünə güvənmək.

Ayağı yer tutan – gəzə bilən, yeriməyə iqtidarı olan.

Ayağı yüngül – ayağı xeyirli, uğurlu, xoşqədəm.
Ayağına aparmaq – hesab etmək, bir sırada tutmaq.

Ayağına çağırmaq – yanına gəlməsini əmr etmək.
Ayağına düşmək (döşənmək) – birinin qabağında diz çökərək yalvarmaq.

Ayağına getmək – minnət götürmək, xahiş etmək.
Ayağına gəlmək – 1) təslim olmaq, razılığını bildirmək üçün birisinin hüzuruna gəlmək;
2) hörmət və ehtiram üçün birinin qulluğuna getmək.
Ayağına qalxmaq (durmaq) – biri daxil olarkən hörmət üçün ayağa qalxmaq.

Ayağına yazmaq – 1) birinin hesabına yazmaq;
2) birisinə isnad etmək.
Ayağına yıxılmaq – bax ayağına düşmək (döşənmək). [Ələsgər ağanı] görcək, [Usta Ağabalanın] cəmi dərd yadından çıxdı.

Ayağında qalmaq – borcu qalmaq.
Ayağından çəkmək – birini yıxmağa çalışmaq, ayağının altını qazımaq; birinin qeybətini etmək, ziddinə getmək.

Ayağını açmaq – işlətmək, ishala salmaq. Çiy süd uşağın ayağını açdı.
Ayağını basmamaq – bax ayaq basmamaq.

Ayağını başından aşırmaq – öldürmək.

Ayağını çəkmək – 1) axsamaq;
2) tərk etmək, əlaqəni, gediş-gəlişi kəsmək, bir yerə daha gedib-gəlməmək.
Ayağını kəsmək – 1) bir yerə daha gedib-gəlməmək, əlaqəni kəsmək.

Pərzad bir müddət ayağını qızının evindən kəsdi. Mir Cəlal;
2) gedib-gəlməsinə icazə verməmək, əlaqəni kəsməyə məcbur etmək, səbəb olmaq.

3) aradan qaldırmaq.

Ayağını qarmaq məc. – qorxutmaq, hədələmək, döymək.
Ayağının altına dəmir (ərsin) at(ın)! – gəlməsi arzu edilən və çoxdan görünməyən bir adam bir yerə birinci dəfə, ya da çox uzun müddət keçdikdən sonra gəldikdə, yaxud bir adam gəlmədiyi bir yerə birinci dəfə gəldikdə deyilir.

Ayağının altını qazımaq – birinə zərər vermək, pislik eləmək üçün onun əleyhinə xəlvəti iş görmək.

Ayağının altını öpmək – birinin qabağında alçalaraq yalvarmaq, özünü son dərəcə alçaltmaq.
Ayaq açmaq – bir yerə tez-tez gəlmək.
Ayaq almaq – tələsmək, tez-tez getmək, cəld yerimək, iti getmək, qaçmaq.
Ayaq altına almaq – məğlub eləmək, tamamilə özünə tabe etmək.
Ayaq altına düşmək – tapdalanmaq.

Ayaq altına salmaq – hörmətdən, nüfuzdan, qiymətdən salmaq.
Ayaq altında qalmaq – tapdalanmaq, təzyiq altında olmaq.
Ayaq basmaq – bir yerə girmək, daxil olmaq, gəlmək.

Ayaq basmamaq – bir yerə daha gedibgəlməmək, əlaqəsini kəsmək, girməmək.

Ayaq çalmaq – bax ayaq döymək.
Ayaq çəkmək – bax ayaq kəsmək.

Ayaq dirəmək – inad etmək, israr etmək, tərslik etmək, dediyindən əl çəkməmək.
Ayaq döymək – bir şeyi əldə etmək üçün çox çalışmaq, gedib-gəlmək, əlləşmək, işləmək.

Ayaq götürmək – tez yerimək, iri addımlarla yerimək.

Ayaq izi – ləpir.
Ayaq kəsilmək – gediş-gəliş dayanmaq, sakitlik düşmək.

Ayaq kəsmək – bax ayağını kəsmək 1-ci mənada.

Ayaq qoymaq – bax ayaq basmaq.

Ayaq olmaq – şərik olmaq, ortaq olmaq, bir işə qoşulmaq, bir işdə iştirak etmək. Sən də oyunda bizimlə ayaq ol.
Ayaq saxlamaq – dayanmaq, durmaq.

Ayaq sürmək – birinin üstünə hücum çəkib getmək. Üstümə ayaq sürüb gəldi.
Ayaq sürümək – könülsüz yerimək, yubanmaq, geri qalmaq, gedərkən qəsdən dala qalmaq.
Ayaq tutmaq – 1) təzətəzə yeriməyə başlamaq.

2) ayaqlaşmaq, bərabər olmaq. O, bu işdə mənimlə ayaq tuta bilməz;
3) vagirlik etmək (bax vagirlik).

Ayaq üstə dura bilməmək – 1) çox zəif, taqətsiz, əldən düşmüş adam, ya heyvan haqqında;
2) çox sərxoş adam haqqında. O qədər içib ki, ayaq üstə dura bilmir.
Ayaq üstə qalmaq – oturmağa yer tapmamaq.
Ayaq vurmaq – 1) həddindən artıq yerimək, gəzmək, bir şeyi əldə etmək üçün çox gəzmək;
2) nişanı düz vurmamaq, hədəfin alt yanına vurmaq. Tüfəng ayaq vurur.
Ayaqda qalmaq – 1) bax ayaq üstə qalmaq;
2) axıra qalmaq, geridə qalmaq.
Ayaqda sürünmək – hamıdan geriyə qalmaq.
Ayaqdan (ayağı) diri – bir işi tez gedib yerinə yetirən, iti gedən, cəld yeriyən adam haqqında.
Ayaqdan düşmək (olmaq) – yeriməkdən yorulmaq, taqətdən düşmək, üzülmək.

Ayaqdan salmaq – 1) çox gəzdirib yormaq, əldən salmaq. Uşağı lap ayaqdan saldın;
2) üzmək, iztirab vermək, cəfa və əziyyət vermək.

Ayrılıq dərdi məni ayaqdan saldı, yarım. Heyran xanım.

3) bir yeri çox gəzmək. Şəhəri ayaqdan salmaq.
Ayaqdan-dırnaqdan düşmək – bax ayaqdan düşmək (olmaq).
Ayaqları ardınca sürünmək – son dərəcə yorularaq zorla yerimək, yeriyə bilməmək. Bu gün o qədər gəzmişəm ki, ayaqlarım ardımca sürünür.
Ayaqlarını uzatmaq məc. – ölmək.
Bərk ayağa çəkmək – sıxışdırmaq, ciddi imtahana çəkmək.
Bərk ayaqda – iş çətinə düşdükdə, vəziyyət çox çətin və ağır olduqda, təhlükə zamanı. Bərk ayaqda yoldaşı tərk etmək olmaz.

Bir ayağı getmək, bir ayağı getməmək – tərəddüd etmək, nə edəcəyini bilməmək.

Bir ayağı qəbirdə – bax qəbir.

Əl-ayağa düşmək – bax əl.
Əl-ayağı soyumaq – bax əl.
Əl-ayaq çəkilmək – bax əl.
Əlini-ayağını çəkmək – bax əl.
İki ayağını bir başmağa dirəmək (soxmaq) – tərslik etmək, inadla tələb etmək, israr etmək, inadla istəmək, bərkə salmaq, darıxdırmaq.
(Öz) ayağı ilə gəlmək – təsadüfən gəlmək, dəvətsiz, çağırılmadan, öz xoşu ilə gəlmək.
Öz ayağı ilə tələyə düşmək – öz təqsiri üzündən özünü kələyə salmaq, öz işini çətinliyə salmaq, özünü çıxılmaz, çətin vəziyyətə salmaq.
Üstünə ayaq almaq – bax ayaqlanmaq 3-cü mənada.