is.
1. Yer kürəsinin Günəş ətrafında bir dəfə dövr etdiyi müddət (yanvarın 1-dən başlayaraq hesablanan 12 aylıq dövr). Yerin günəş ətrafında tam hərəkəti bir il çəkir. Bir ilin uzunluğu 365 və ya 366 gündür.

// Hər hansı bir gündən başlayaraq hesablanan 12 aylıq bir müddət. Hadisədən iki il keçmişdir. Bir ildən sonra 10 yaşı tamam olacaq. Dörd il bir şəhərdə yaşamaq. Bir il səfərdə olmaq.

2. Cəm şəklində: tərkibdə sıra sayları ilə onillik müddətləri göstərir. Doxsanıncı illər. Altmışıncı illər ədəbiyyatı.
3. Cəm şəklində: müəyyən zaman, dövr bildirir; dövr, zəmanə. Müharibə illəri. Uşaqlıq illəri. Məktəb illəri.

4. astr. Günəş ətrafında hər hansı planetin dövr müddəti. Mars ili.
◊ İl dolanmaq – on iki ay bitmək, qurtarmaq, il başa çatmaq.

Ay keçər, il dolanar.

İl gecə – qurtarmaq bilməyən, uzun (“uzun gecə” mənasında).

İl keçdikcə – zaman ötdükcə, bir neçə il keçdikdən sonra, vaxtilə. İl keçdikcə unudulacaqdır. İl keçdikcə ağıllanacaqdır.
İl uzunu – on iki ay müddətində, bütün ili, bütün il ərzində.

İl vermək – xalq adətincə, ölən adam üçün ili tamam olduqda ehsan vermək.
İldən-ilə, illərdən-ilə – hər il, il keçdikcə, ilbəil, durmadan.

İl-ildən – ildən-ilə, ilbəil.

İllər ayrısı olmaq – uzun illər bir-birindən ayrı düşmək, ayrı yaşamaq, bir-biri ilə görüşməmək.

Tədris ili (akademik il) – bir yay tətilinin axırından o biri yay tətilinin əvvəlinə qədər olan dərs məşğələləri dövrü.
Uzun illər – həmişə, daim, illər boyunca.

Yeni il – 1 Yanvar günü. Yeni ili təbrik etmək. Yeni il şənliyində iştirak etmək. Yeni iliniz mübarək!